Chùa Long Đọi Sơn
Chùa Long Đọi Sơn nằm trên đỉnh núi Đọi thuộc xã Đọi Sơn, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam. Tuy không phải nơi cao đặc biệt nhưng từ xưa đã nhiều người biết đến. Thái Hậu Vương Phi Ỷ Lan và nhà vua Trần Nhân Tông đã xây dựng nên chùa Long Đọi Sơn năm 1118, mà khi đó thì dưới chân núi, làng nghề trống Đọi Tam đã có trên 200 năm tuổi.
Không biết có phải vì ngọn núi Đọi có ba đỉnh hay không mà xã Đọi Sơn có ba làng Đọi Nhất, đọi Nhị, đọi Tam nhưng chỉ duy nhất có làng Đọi Tam là có nghề làm trống cổ truyền. Làng Đọi Tam nằm phía Tây bắc của chân núi Đọi. Chính giữa làng có một ngôi đình cổ mà theo các vị cao niên trong làng thì ngôi đình làng thờ Thành Hoàng làng, là hai ông tổ nghề trống Đọi Tam. Ông Đinh Văn Bục – người được giao trọng trách thủ nhang đình cho hay: “ Một ngày nọ cách đây đã hơn 1000 năm, hai anh em húy là Nguyễn Đức Năng và Nguyễn Đức Đạt khi đi qua làng Đọi Tam thấy ở đây gỗ mít nhiều vô kể, quả chín thơm lừng mà gỗ mít vàng ươm không bao giờ mối mọt. Sẵn có nghề trong tay hai anh em quyết định chọn nơi này làm chốn định cư hành nghề”
Trạng Sấm - Ông Tổ Nghề Trống Đọi Tam
Nhấp ngụm nước chè ông kể tiếp “ Khi vua Lê Đại Hành sửa soạn về làng cày ruộng tịch điền khuyến nông năm 986 thì cụ Năng và cụ Đạt nghĩ cách chào mừng nhà vua. Hai cụ đốn hạ cây mít cổ thụ và thịt con trâu mộng ghép thành quả trống to để đánh trống đón vua. Tương truyền rằng đó là lần đầu tiên dân làng nghe thấy tiếng trống rền vang như sấm đến vậy. Về sau này người dân làng Đọi Tam có thờ hai cụ và tôn làm Trạng Sấm - ông tổ nghề trống Đọi Tam. Đền thờ hai cụ nằm ngay sát chân núi Đọi Sơn.
Đền thờ trạng Sấm - Ông tổ nghề trống Đọi Tam
Cũng có một câu truyện nữa kể về những người thợ làng nghề trống Đọi Tam như sau: Vào một lần vua Lý Thái Tổ dời đô từ Hoa Lư về Đại La khi đoàn thuyền rồng đi qua sông Đáy và rẽ vào sông Châu Giang để thông ra sông Hồng đến đoạn chân núi Đọi thì người dân làng Đọi Tam mang trống ra gõ mừng. Vua lấy làm hài lòng bèn mang theo một số thợ làng Đọi Tam lên kinh đô mới. Có lẽ vì vậy mà phố hàng Trống thuộc kinh thành Thăng Long được lập ra từ đó.
Hội Tịch Điền Đọi Sơn - Mô phỏng lại hình ảnh nhà vua đi cày
Đến nay trải qua hàng ngàn năm, người dân thôn Đọi Tam vẫn gìn giữ và phát huy thêm nghề truyền thống của tổ tiên. Trong thời buổi kinh tế thị trường mà họ vẫn giữ được nghề truyền thống là một điều gì đó quý giá và đáng để khâm phục. Năm 2004, tỉnh Hà nam cấp bằng công nhận làng nghề truyền thống tiểu thủ cho làng trống Đọi Tam. Đến tháng 11 năm 2007, làng trống Đọi Tam được hiệp hội Làng Nghề Việt Nam trao bằng khen “làng nghề tiêu biểu Việt Nam”
XEM THÊM