LÀNG NGHỀ ĐÚC CHUÔNG 200 NĂM TUỔI
Kiên Lao là một làng thuộc huyện Xuân Trường tỉnh Nam Định vốn nổi tiếng là làng đúc chuông đồng có lịch sử phát triển lâu đời. Những người thợ đúc chuông làng Kiên Lao có bàn tay khéo léo, niềm đam mê với nghề đã truyền từ đời này sang đời khác. Họ không ngừng cải tiến những kỹ thuật mới, học hỏi và tiếp thu những tinh hoa của nghề đúc chuông truyền thống để cho ra đời những sản phẩm chuông đồng, đúc đại hồng chung ưng ý nhất. Tuy nhiên, hiện nay làng đúc chuông đồng nơi đây đang có nguy cơ bị lãng quên và nghề đúc chuông đồng đứng trước nguy cơ mai một dần.
Làng nghề đúc chuông đồng Kiên Lao có lịch sử phát triển lâu đời
Theo một thợ cao niên trong làng đúc chuông đồng Kiên Lao thì nghề đúc chuông đồng đã có từ 200 năm trước. Cụ tổ của nghề là cụ Lê Văn Nghiêm quê gốc ở Đông Sơn, Thanh Hóa nơi nổi tiếng cả nước với những chiếc trống đồng. Cụ đã mang những tinh hoa của nghề đúc chuông đồng tới với làng Kiên Lao để làm nghề và truyền nghề cho người dân nơi đây. So với những năm tháng đầu thì nghề đúc chuông đồng có nhiều sự thay đổi. Với sự trợ giúp của khoa học kỹ thuật và máy móc thiết bị hiện đại nên năng suất đúc chuông được cải thiện rõ rệt. Trước kia làng đúc chuông đồng Kiên Lao chỉ đúc được những quả chuông tối đa nặng 5 tạ thì giờ có thể đúc những quả chuông nặng 7-8 tấn thậm chí là 10 tấn nếu khách hàng yêu cầu. Tuy vậy thì chất lượng của những chiếc chuông cỡ lớn được đúc ra thì không ai có thể nói trước được. Hiện nay làng đúc chuông đồng Kiên Lao chủ yếu đúc 2 loại chuông là đúc đại hồng chung và đúc chuông nhà thờ.
Làng Kiên Lao chủ yếu đúc hai loại chuông là đúc Đại Hồng Chung
.jpg)
Và chuông nhà thờ
Mặc dù là nghề truyền thống nổi tiếng là vậy nhưng nghề đúc chuông đồng làng Kiên Lao đang có nguy cơ bị mai một, thất truyền do thiếu những người thợ kinh nghiệm và tâm huyết theo nghề. Được biết nghề đúc chuông là công việc không chỉ đòi hỏi người thợ phải thành thạo quy trình đúc chuông đồng mà còn phải có kỹ thuật đúc chuông đồng được đúc kết nhiều năm kinh nghiệm mới có được. Một người thợ giỏi và tỉ mỉ cũng phải mất tới 20 ngày để làm ra một chiếc khuôn đúc chuông. Nếu không thận trọng và tập trung cao độ là có thể phải bỏ đi làm lại từ đầu. Chính vì thế nghề đúc chuông đồng đòi hỏi phải có lòng yêu nghề, kiên trì và đam mê. Hơn nữa để tạo ra chiếc chuông tâm đắc nhất thì quan trọng nhất phải căn được tiếng chuông, tiếng chuông phải âm vang và trong. Đòi hỏi người thợ đúc chuông đồng phải chuẩn xác trong việc pha chế đồng và thiếc, chì sao cho phù hợp.
Việc tạo khuôn đúc đòi hỏi người thợ phải tập trung cao độ và khéo tay
Khó khăn hơn nữa đó là việc tạo các chi tiết hoa văn trên chuông đồng. Nó đòi hỏi người thợ phải khéo tay và có năng khiếu hội họa. Do đó những thanh niên tuổi trẻ khó mà có thể nhẫn nại và kiên trì theo đuổi nghề tới cùng. Anh Lê Văn Hiệp trưởng thôn Kiên Lao cho biết “làng đúc chuông đồng Kiên Lao những năm gần đây chỉ bán chuông đồng được nhiều nhất vào những dịp lễ hội và cuối năm, còn thời gian khác chủ yếu nhận những đơn hàng nhỏ lẻ nên nhiều xưởng đã phải đóng cửa vì không có đơn hàng. Khó khăn là vậy nên thanh niên trong làng đã không còn muốn theo nghề mà họ chuyển sang những nghề khác cho thu nhập cao trước mắt.” Vấn đề khó khăn nữa của một số gia đình quyết tâm gắn bó với nghề đó là mặt bằng và vốn đầu tư chính vì vậy nên nhiều hộ vẫn sản xuất theo tính chất nhỏ lẻ. Cơ hội đi lên phát triển là khó khăn mặc dù trong tâm họ vẫn luôn cố gắng giữ gìn và duy trì nghề.
Nhưng làng đúc chuông đồng Kiên Lao đang gặp phải những khó khăn trong việc giữ nghề không bị mai một
Trải qua hơn 200 năm hình thành và phát triển nghề, làng đúc chuông đồng Kiên Lao đang đứng rước những nguy cơ bị mai một và có thể thất truyền. Chưa có hướng đi mới cho nghê để thu hút lớp trẻ theo nghề nên những người thợ đúc chuông đồng nơi đây vẫn đang cố gắng duy trì và giữ lấy nghề đúc chuông quê mình.